Το ξίφος μονομαχίας είναι απόγονος του μονομαχικού ξίφους. Είναι ίδιο στο μήκος με το Ξίφος Ασκήσεως, αλλά είναι βαρύτερο. Η λάμα είναι διατομής σχήματος "V", περισσότερο δύσκαμπτη. Η αιχμή καταγράφει κτυπήματα 750 γραμμαρίων και πάνω και επίσης έχει μεγαλύτερο προφυλακτήρα για να προστατεύει το χέρι από έγκυρο κτύπημα. Τα πετυχημένα χτυπήματα είναι αυτά που γίνονται μόνο με νύξη.

Αντίθετα από το Ξίφος Ασκήσεως, στο Ξίφος Μονομαχίας ολόκληρο το σώμα είναι έγκυρος στόχος και γι' αυτό δεν χρειάζεται ειδική βέστα. Τα κτυπήματα καταγράφονται με σήματα από ηλεκτρονική συσκευή. Το χτύπημα κλείνει ένα ηλεκτρικό κύκλωμα, ενεργοποιώντας ένα φωτεινό σήμα (κόκκινο ή πράσινο για κάθε αντίπαλο) και ένα χαρακτηριστικό ήχο από τη μηχανή για κάθε κτύπημα. Δεν υπάρχει προτεραιότητα κτυπημάτων στο Ξίφος Μονομαχίας. Αυτός που κτυπά πρώτος κερδίζει ένα κτύπημα, αλλά αν κτυπήσουν και οι δυο μαζί την ίδια στιγμή ή μέσα σε 25 εκατοστά του δευτερολέπτου, κερδίζουν και οι δυο από ένα κτύπημα. Θεωρείται ένα είδος ξιφασκίας που είναι κατά κύριο λόγο τακτικό.

Τα τελευταία χρόνια, γίνεται όλο και πιο συχνό το φαινόμενο εξάντλησης του διαθέσιμου χρόνου για την ανάδειξη του νικητή.